Nike x Kanye West: Nike Air Yeezy

Nike’ın ürünlerini daha iyi sunmak için ünlü sporcularla anlaşma yapması, markanın geleneği haline gelmiş bir uygulamadır. 70’lerden beri farklı dallarda mücadele eden birçok ünlü profesyonel atlet, Nike ailesine dahil oldu. Nike ve Jordan bünyesinde kendi imza koleksiyonuna sahip sporcuların yanında sponsorluk anlaşmasıyla markaya bağlı birçok tanınmış isim var. 2009 yılında ise bu isimlere yeni biri katıldı. Ancak bu kez Nike bir ilke imza atarak aileye sporcu olmayan birini dahil etti. Dünyaca ünlü ve milyonlarca hayranı olan bu kişi Amerikalı rapçi Kanye West’ti. Nike ve Kanye West’in ses getiren iş birliği çok uzun sürmedi ancak etkileri günümüzde hala devam ediyor.

2008 Grammy Ödül Töreni ve Kanye West’in Gizemli Ayakkabıları

2008’deki Grammy gecesinde Kanye West sahnede “Stronger” ve kaybettiği annesi onuruna “Hey Mama” isimli hitlerini söylerken ayakkabıları herkesin dikkatini çekmişti. Siyah deri sneakerların üzerinde swooshlar vardı ve Nike’ın koleksiyonunda böyle bir ayakkabı yoktu. Ayrıca Kanye West ile Nike arasında bir iş birliği olduğuna dair de kimsenin bir fikri yoktu. Bunun nedeni bu bağlantının basından ve dolayısıyla dünyadan gizli tutulmasıydı. Aslında 2007’den beri Nike’ın Yenilik Mutfağında Yeezy’nin tasarımı için çalışmalar sürüyordu. 50. Grammy Ödül Töreni gizemli lansman için harika bir fırsattı. Nike’ın henüz satışa çıkmamış ve 2009’a kadar da çıkmayacak olan yeni modeli dünyaya mükemmel bir reklamla sunuldu. İnsanlar Nike Air Yeezy ile bu şekilde tanıştı.

Ayakkabıyla ilgili başka bir ilginç detay, o gece Kanye West’e Sindirella hikayesini andıran şekilde verilmesi: Grammy töreni bittikten sonra geri getirmek üzere.

Kanye West ve Mark Smith’in tasarımı olan Yeezy prototipi, üretiminden yıllar sonra dünya basınını tekrar meşgul etti. Ünlü açık arttırma sitesi Sotheby’s, ayakkabının tam olarak 1.8 Milyon Dolara alıcı bulduğunu açıkladı. Bu bedel, bir sneaker için ödenen rekor tutar olarak kayıtlara geçti. 2020 yılında eski NBA yıldızı Michael Jordan’ın 85’te bir maçta giydiği Air Jordan 1 High’lar 615.000 dolara satılarak rekor kırmıştı. West’in Grammy’de giydiği Yeezy’ler bu fiyatı neredeyse 3 ile çarparak tarihe geçti.

Nike Air Yeezy

Nike ile West’in iş birliğinden doğan ayakkabılar adını West’in takma adından alıyor. Tasarımında bizzat Kanye West’in yer aldığı Yeezy ilk kez 2009’da satışa çıktı. Yani tüm dünyaya lansman yapılan Grammy gecesinden bir sene sonra. Kanye West ve Mark Smith, deneme yanılma yöntemi kullanarak birçok örnek üretti. 2007-2009 yılları arasında farklı materyallerin birleşimi, değişik renk geçişleri, hatta led ışıklı tabanlar denendi. En son Nike’ın Air Assault modelinin tabanından esinlenen bir tabanda karar kılındı. Tabandaki led ışıkta enerji sorunu olacağı için onun yerine karanlıkta parlayan özel malzeme kullanıldı. Ön kısmını dikişsiz bir deri parçanın kapladığı ayakkabının kenarlarında Jordan’ın ünlü fil desenini andıran, Y şeklinde tekrar eden minik baskılara yer verildi. Bağcıkların üstünden geçen şık deri bant, ayakkabının orijinal detaylarından. Uzun süren tasarım sürecinin ardından Zen, lansman rengi olarak seçildi. Bu renk, West ve Smith’in ortak tasarımıydı. Ardından daha çok Smith’in çizgilerini taşıyan ve Blink (Black/Pink) olarak adlandırılan siyah ve pembe renkli model satışa çıktı. Yeezy’nin son rengi Net ise, Kanye West’in tasarım karakterini taşıyordu. Ayakkabıların üç rengi de 225$ bedelle satışa çıktı ve çok kısa sürede tükendi.

Nike Air Yeezy 2

Nike Air Yeezy’nin iki yıl süren tasarım sürecinin ardından West ve Smith’in elinde kendi deyimleriyle Yeezy 2’yi ortaya çıkaracak bir sürü farklı örnek vardı. West bir röportajda yeni ayakkabının çıkma nedenini buna benzer ifadelerle açıkladı. Bu açıklamaya rağmen sonradan ayakkabının tasarımına dahil olan Nathan Van Hook ile tamamen farklı bir Yeezy yarattılar. Mayıs 2012’de lansmanı yapılan ayakkabılar, 9 Haziran’da satışa çıktı. Taban için bu kez Air Tech Challenge 2 modelinin özellikleri kullanıldı. Ayakkabının üst detaylarında hayvanlar aleminden esinlenildi. Topuk kısmına kertenkeleyi andıran sivri uçlar eklendi. Black ve Platinium modeller, anakonda derisini anımsatan baskılarla süslendi. Kabartma swoosh, yılan derisi görünümlü panellere eklendi. Yeezy 1 deki kalın, yastıklama özelliğine sahip dil inceltildi ve ayakkabının yüksek bileği kısaltıldı. Karanlıkta parlayan taban bu modelde de devam etti. Deri, nubuk ve naylon karışımından oluşan ayakkabıda “YZY” olarak okunan hiyeroglif detaylarına yer verildi. Ayakkabının diline Horus’un başının yer aldığı bir madalyon figürü yerleştirildi. 

2014 yılına gelindiğinde ise Yeezy hayranlarını hoş bir sürpriz bekliyordu. Red October isimli kırmızı Yeezy 2, 9 Şubat 2014’te satışa çıktı ve çıktıktan saniyeler sonra tükendi.

Nike ve Kanye West’in Ayrılığı

Mark Smith’e göre Kanye West tasarıma karşı doğal yeteneği olan bir kişi. West yıllardır birçok markayla iş birliği içinde tasarım yapıyor. Artık müzisyen kimliğinin yanında moda dünyasında da etkili bir rolü var. Yeezy markasıyla bu yönü daha da gelişti ve markası günden güne büyüyor. West, Nike ile yaptığı anlaşmadan maddi olarak tatmin olmaması nedeniyle 2013’te spor giyim deviyle yollarını ayırmaya karar verdi. Ayakkabılarının satışından telif hakkı almak istediği için ve Nike bu teklife sıcak bakmadığı için ünlü birliktelik sona erdi. Ünlü müzisyen, Nike’tan ayrıldıktan sonra istediğini ona sunan Almanlara gitti. Bu konuyla ilgili olarak Nike’ın kaybını Adidas’ın kazancı şeklinde yorumlayan rapçinin aklında son derece enteresan fikirler var. Büyük bir hayalperest olduğu sıkça dile getirilen West, iki büyük rakibi bir araya getiren bir iş birliği planlıyor. Nike ve Adidas’ın bu konu hakkındaki düşünceleri ise henüz bilinmiyor.

Kaynaklar: https://en.wikipedia.org/wiki/Nike_Air_Yeezy,  https://www.bbc.com/news/world-us-canada-56749858 https://www.forbes.com/sites/carlieporterfield/2021/04/26/kanye-wests-first-pair-of-yeezys-sell-for-a-record-breaking-18-million/?sh=1a92f2465b90 https://www.sothebys.com/en/digital-catalogues/kanye-west-grammy-worn-nike-air-yeezy-sample https://news.nike.com/news/nike-and-kanye-west-present-the-nike-air-yeezy-sneaker, https://news.nike.com/news/the-nike-air-yeezy-ii