Türkiye Metaverse’te Neler Yapıyor?

Metaverse kelimesi son zamanlarda sıkça duyduğumuz, popüler bir kelime. Muhtemelen yakın zamanda bu kelimeyi duymak artık bir şey ifade etmeyecek çünkü tanımladığı yerin, yani sanal evrenin içine girmiş olacağız. Metaverse kelimesi içinde bulunduğumuz fiziksel dünyanın dijital versiyonunu anlatmak için kullanılıyor. İlk kez bundan 30 sene önce, “Snow Crash” isimli bir romanda ismi geçen kelime ‘Meta’ ve ‘Universe’ kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. Meta, ötesinde, sonrasında anlamını taşıyan Yunanca bir ön ek. Universe ise İngilizce bir kelime ve evren anlamına geliyor. Metaverse tam kelime anlamıyla evrenin ötesi demek olan ve fiziksel dünyanın ötesine geçen alternatif bir evren. Bu yeni evrende fiziksel dünyada yapılamayan pek çok şey mümkün olacak.

Dünyanın en büyük sosyal medya ağlarından biri olan Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg geçtiğimiz yılın son çeyreğinde şirketin adını “Meta” olarak değiştirdiklerini duyurdu. Meta isminin ise şirketin sanal evren anlayışına daha iyi adapte olmasını sağlamak için seçildiğini aktardı. Zuckerberg’e göre yeni düzende oyunun içinde kalmak için bu hamle gerekiyordu. Facebook adı uygulamada değişmezken firmanın resmi adı Meta olarak güncellendi. Meta, sosyal medya hesabı üzerinden Metaverse hakkında bilgilendirme videoları paylaşıyor. Bizi ne gibi yeniliklerin beklediği hakkında fikir veren sitede şaşırtıcı gönderiler mevcut.

Metaverse’te Mağaza Açan Markalar

Metaverse kelimesi yalnızca bir kavram olmanın çok ötesine geçmiş durumda. Henüz global basında Metaverse olarak anılmaya başlamadan önce video oyunları sayesinde çoktandır var olan bir evren aslında. Bu yeni evrene uzun zamandır yatırım yapan birçok şirket var. Nike, bu öncülerden biri. Fortnite oyunundaki oyuncu kıyafetlerinin yanı sıra oyunda gerçekleşen dev Travis Scott konserinde de Nike’ın Swoosh’unu görmek mümkün. Nike ayrıca NFT üreten en yetenekli şirketlerden biri RTFKT’i satın aldı. NFT’ler blok zincirine kayıtlı benzersiz dijital varlıklar. Onları kripto paralardan ayıran en büyük farkları bu. Basitçe düşünecek olursanız, cebinizdeki 50TL’lerin birbirinden farkı yok. Ancak elinizde bir de özel olarak üretilmiş, varlığı resmi bir deftere tescillenmiş ve aynısından üretilmesi imkansız olan bir obje olduğunu hayal edin. İşte o obje NFT. Şu an tüm dünyada farklı büyüklükteki birçok yatırımcı, oldukça ilginç NFT’ler için değişik paralar ödüyor. Teknoloji camiasından isimler burada fikir ayrılığına düşüyor. Kimilerine göre şu anda NFT alımına gerek yok. Ancak spekülatörler vasıtasıyla hareket eden birçok yatırımcı böyle düşünmüyor. Silikon Vadisi’nden kimi kaynaklar, herkesin NFT alabilir hale geleceği zamana kadar beklemeyi daha mantıklı görüyor.

H&M, Gucci, Dior, Samsung, Hyundai gibi markalar Metaverse’de sanal mağaza açtılar. Coca Cola oyun dünyasıyla sanal evrene çoktan giriş yapan markalardan. Dünyaca ünlü bir diğer giyim markası Zara da Güney Koreli Ader Error ile iş birliği yaparak Metaverse’e girmeyi planlıyor. Metaverse’te mağaza açan bir Türk markası henüz yok. Türkler Metaverse detaylarını araştırıyor ve içinde bulunduğumuz 2022 yılında sanal evrene giriş yapmaya hazırlanıyor. Şu anda adı Metaverse ile en çok anılan marka Damat Tween.

 Markalardan bazıları sattıkları ürünleri sadece dijital dünya için üretirken bazılarının ürünleri fiziksel olarak teslim ediliyor. Ürünlerini arttırılmış gerçeklik sunan AR gözlükleriyle tanıtarak tüketicilere daha iyi bir satın alma deneyimi kazandıracak markalar, bu şekilde satışlarını arttırmayı hedefliyor. Bununla birlikte şu anda Metaverse’te alışveriş yapmak pek kolay değil. Dijital dünyayı iyi biliyor olmanız gerek. Dijital bir cüzdan oluşturmak herkesin yapabileceği bir iş değil. Kripto paraların çeşitleri var ve her platformda farklı birimler geçerli olabiliyor. Hali hazırda oldukça karmaşık olan bu konuyu basitleştirmeye çalışan teknoloji şirketleri, Metaverse alışverişlerini herkesin yapabileceği kolaylığa getirmek için kolları sıvamış durumda.

Türkiye Metaverse’te Neler Yapıyor?

Metaverse’te henüz bir Türk markası yok. Ancak ülkemizde yatırım amaçlı dijital arsa satışları çok popüler hale gelmiş durumda. İstanbul’un fiziki dünyada da gözde olan semtlerinde tek bir arsa bulmak mümkün değil çünkü hepsi kısa süre önce ve yine çok kısa bir sürede satıldı. İstanbul’da önemli tarihi binalar ve iyi yerler hızla satılırken bu davranışı da spekülatif ve riskli bulan kişilerin sayısı oldukça fazla.

Tüm dünyada Metaverse’den arsa alma çılgınlığı yaygın bir eylem haline gelmişken ülkemizde de aynı trendi görmek şaşırtıcı değil. Ülke genelinde 20 bin, İstanbul’da ise 11 bin civarında arsanın satılmış olduğu belirtiliyor. Arsa fiyatları 200 TL ile 500 TL arasında değişirken ileride bu arsaların nasıl değerleneceği ya da ne gibi bir araç olarak kullanılacağı net olarak kestirilemiyor. Cesur yatırımcıların gelecekte karda mı yoksa zararda mı olacakları belirsiz.

Tüm dünyada enteresan arsa alımları gerçekleşirken tamamen sanal olan evrenlerde dünya dışındaki gezegenlerde de yatırım yapılabiliyor. Aklın ve hayal gücünün sınırlarını zorlayan bu yeni dünyada şimdilik pek çok şeye yabancı olmak normal bir insan için çok olağan bir durum. Zaman içinde konulara hakim oldukça ve satın alma eylemi kolaylaştıkça Metaverse daha az karmaşık görünecek. O zamana kadar dikkatli olmakta fayda var.

Kaynaklar: https://www.youtube.com/watch?v=UBZ6Bd0LDjs, https://www.forbes.com/sites/cathyhackl/2020/07/05/the-metaverse-is-coming--its-a-very-big-deal/?sh=78dc72da440f, https://economictimes.indiatimes.com/markets/cryptocurrency/hm-opens-3d-store-in-metaverse-heres-how-you-can-buy-clothes-from-it/articleshow/88666192.cms, https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/metaverseun-damati-6664866, https://www.indyturk.com/node/453946/ekonomi%CC%87/metaversede-i%CC%87stanbulun-arsa-parsel-de%C4%9Feri-500-tlye-dayand%C4%B1